Orbitaal
![]() |
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Atomo_de_Rutherford_con_neutrones.png/220px-Atomo_de_Rutherford_con_neutrones.png)
At Orbitaal as en ütjdruk uun a kwantenmechaanik an beskraft mä matemaatisk funksioonen, huar en elektron trinjam en atoomkial ham woorskiinelk aphäält.
Iar mend'am, a elektroonen flä trinjam en atoomkial üüb en fääst boon so üs a muun trinjam a eerd. Daalang witj'am, dat jodiar elektroonenboonen bluas di rüm san, huar en elektron ham woorskiinelk aphäält.
Klasifikatsioon[Bewerke | Kweltekst bewerke]
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/AOs-3D-dots.png/220px-AOs-3D-dots.png)
Orbitaalen wurd iindiald efter jo trii kwantentaalen .
1. kwantentaal : Rüm[Bewerke | Kweltekst bewerke]
Det iarst kwantentaal beskraft di elektroonenrüm, huar det orbitaal tuhiart. At taal faan orbitaalen bereegent ham ütj . En elektroonenrüm hää ei muar üs elektroonen.
2. kwantentaal : Furem[Bewerke | Kweltekst bewerke]
Det ööder kwantentaal beskraft det furem faan en orbitaal. Uun steed faan taalen 0, 1, 2, ... woort det ööder kwantentaal uk mä buksteewen s, p, d, f, g betiakent.
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/P2M0.png/150px-P2M0.png)
().
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/58/D_orbitals.png/220px-D_orbitals.png)
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2e/Atomic-orbital-cut_psi_n5l3m1.png/220px-Atomic-orbital-cut_psi_n5l3m1.png)
Nööm | Ual bedüüdang | Ööder kwantentaal | Furem | Bereegnang |
---|---|---|---|---|
s-Orbitaal | sharp | Kuugel | 1 | |
p-Orbitaal | principal | Sunklook | 3 | |
d-Orbitaal | diffuse | Swäärs sunklooken | 5 | |
f-Orbitaal | fundamental | Roseten | 7 | |
g-Orbitaal | (gongt efter't alfabeet widjer) | ? | 9 | |
h-Orbital | (gongt efter't alfabeet widjer) | ? | 11 |
Magneet-Kwantentaal [Bewerke | Kweltekst bewerke]
Det magneetkwantentaal as en winkelfunktjuun an diarför feroontwurdelk, dat at bi't 2. kwantentaal akeroot ünlik furmen faan orbitaalen jaft.
Luke uk diar[Bewerke | Kweltekst bewerke]
![Commons](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/14px-Commons-logo.svg.png)